PUBLIC RANDOMNESS - TẦM QUAN TRỌNG CỦA TÍNH NGẪU NHIÊN TRONG WEB3

Public randomness là một yếu tố quan trọng của nhiều giao thức bảo mật. Một số ứng dụng ngoài thực tế như các trò chơi may rủi, sự ngẫu nhiên làm cho mọi thứ thêm phần thú vị. Trong các ứng dụng khác, sự ngẫu nhiên cung cấp cách công bằng để phân phối tài nguyên, từ thẻ xanh, phân công các thẩm phán tòa án cho các vụ án, đến việc bốc thăm chọn bảng trong các giải đấu thể thao. Nó cũng được sử dụng để phân phối tài nguyên tiêu cực, như kiểm tra thuế hoặc kiểm tra an ninh phụ tại sân bay.

Trong quá khứ, chúng ta đã phụ thuộc vào các cơ quan có thẩm quyền để tạo ra sự ngẫu nhiên cho những giao thức này, nhưng trong thế giới web3, chúng ta sẽ cần phải làm tốt hơn.

Tạo ra các số ngẫu nhiên là một nhiệm vụ vô cùng tinh vi. Ví dụ, nhiều khóa mật mã đã bị rò rỉ vì chúng phụ thuộc vào một trình tạo số ngẫu nhiên không đáng tin cậy (mà bức tường của Cloudflare từ các đèn lava đang là một biện pháp sáng tạo để ứng phó). Đó chỉ là tính ngẫu nhiên riêng tư hay private randomness - tuy nhiên, mặc dù chỉ vậy là đủ đối với Cloudflare vì họ tạo ra giao thức cho riêng mình họ sử dung, nhưng đối với môi trường mạng kết nối rộng rãi như Web3, chúng ta cần một phương pháp hiệu quả hơn, đó là tính ngẫu nhiên công khai.

Tính ngẫu nhiên công khai - public randomness, ngược lại, là một quá trình đa bên, điều này làm tăng đáng kể độ phức tạp. Một giao thức tốt để tạo ra tính ngẫu nhiên công khai sẽ có các tính chất bảo mật sau:

Không thiên vị: Không có kẻ tấn công, hoặc liên minh của kẻ tấn công, nên sẽ không có thiên vị ở output. Đáng tin cậy: Không có kẻ tấn công nào nên có thể ngăn chặn giao thức tạo ra kết quả Có thể xác minh: Bất kỳ ai cũng có thể dễ dàng xác minh kết quả của giao thức, và nên nhìn thấy cùng một kết quả như mọi người khác. Không thể đoán trước: Nếu giao thức tạo ra đầu ra vào thời điểm T1, không ai có thể đoán trước bất cứ điều gì về đầu ra trước một thời điểm T0<T1, lý tưởng là với T0 rất gần T1.

Tầm quan trọng của tính ngẫu nhiên đối với Web3

Khi chúng ta nghĩ đến game blockchain, các dự án NFT, hoặc nghệ thuật kỹ thuật số, họ có thể không xem xét được tầm quan trọng của sự ngẫu nhiên trong việc xác định kết quả. Cho dù đó là xác định vị trí của tài sản trong trong một thế giới ảo, thêm sự biến đổi vào một thuật toán nghệ thuật tạo sinh (generative art), tạo nội dung của một hộp quà, phát hành NFT, phân phối giải thưởng cho người chiến thắng, xác thực vé sự kiện, hoặc định kỳ xác định người tham gia DAO nào được chọn cho một vai trò quản trị cụ thể, các ứng dụng Web3 đều cần một nguồn tạo ra ngẫu nhiên an toàn để tạo ra kết quả công bằng, công khai và không thể đoán trước.

Những hệ thống này có thể tạo ra vô cùng nhiều giá trị thực tế, các kết quả có thể bị lợi dụng từ các giải pháp ngẫu nhiên không tối ưu có thể dẫn đến sự mất cân bằng về thông tin và đem lại ưu thế không công bằng cho một phần nhỏ nhóm người tham gia. Các tình huống như vậy thường tạo ra các vòng lặp phản hồi tiêu cực dẫn đến sự mất cân bằng trong quyền lực trong các tương tác và dẫn đến sự thất bại hoàn toàn của các cơ chế kinh tế và lý thuyết trò chơi được thiết kế để tạo điều kiện cho hoạt động kinh tế và phối hợp xã hội.

Tạo ra một nguồn ngẫu nhiên không thể thao túng, không thể đoán trước và có thể kiểm tra bởi tất cả các bên tham gia không phải là một nhiệm vụ dễ dàng. Tuy nhiên, mong muốn về sự công bằng và minh bạch trong ngành công nghiệp Web3 đã mở ra nhiều ứng dụng và giao thức nổi bật so với các đối tác Web2 của họ. Khả năng truy cập vào một nguồn ngẫu nhiên công bằng và không thiên vị một cách có thể xác minh công khai, mở ra một loạt các use case mới trong lĩnh vực game blockchain, NFT, quản trị phi tập trung, truyền thông xã hội Web3, gây quỹ và từ thiện, social token, và hơn thế nữa.