Không chỉ riêng mặt trận đầu tư trên thị trường tiền mã hóa đang bị suy thoái nghiêm trọng, thợ đào khai thác Bitcoin cũng phải hứng chịu nhiều kết quả tồi tệ, báo hiệu tương lai không thật sự khả quan đối với quá trình phục hồi của BTC.

Sự kiên cường kéo dài trong nhiều tháng

Đầu tiên, vào thời điểm đầu năm 2022, khi Bitcoin bắt đầu thể hiện sự suy yếu sau một chu kỳ tăng trưởng nóng về phạm vi 43.000 USD, phần lớn nhà đầu tư có thể cảm thấy thất vọng, nhưng dường như vấn đề không tác động lớn đến những người tham gia thị trường lâu năm. Các thợ đào dày dạn kinh nghiệm cũng không ngoại lệ, họ đã gia tăng đáng kể lượng số lượng BTC nắm giữ trong nguồn dự trữ của mình.

Theo dữ liệu từ Glassnode, thị trường đã ghi nhận hơn 5.000 BTC mỗi ngày được đưa vào ví của thợ đào, với sự tích lũy trên thực tế đang diễn ra mạnh mẽ hơn kể từ trước thời điểm Bitcoin đạt ATH tại 69.000 USD vào tháng 11/2021.

Thống kê về sự thay đổi vị thế tích lũy và bán ra của thợ đào Bitcoin tính đến tháng 01/2022. Nguồn: Glassnode

Lý do để giải thích cho hành động trên nằm ở hai yếu tố chính: lợi nhuận và niềm tin. Dù Bitcoin thấp hơn đến gần 27.000 USD so với đỉnh trong giai đoạn này, tuy nhiên mức lợi nhuận của thợ đào vẫn đạt trên 20% so với chi phí khai thác phải bỏ ra. Bên cạnh đó, tâm lý mong đợi về sự phục hồi của Bitcoin đã được đẩy lên rất cao.

Ngoài ra, hành động nhiệt huyết của các công ty khai thác Bitcoin lớn được niêm yết trên sàn chứng khoán cũng cho thấy rằng sự quyết tâm không nhỏ của thợ đào để bảo vệ Bitcoin ở mốc 43.000 USD. Vào ngày 10/11, Bitfarms đã đưa ra thông báo họ mua thêm 1.000 Bitcoin, nâng tổng lượng BTC nắm giữ lên 30%, hơn 4.300 BTC. Mặc dù Bitfarms không công khai mức giá trung bình cho đợt mua, song dựa trên thông tin tổng chi 43,2 triệu USD, có thể suy ra rằng công ty đã trung bình 43.2000 USD cho mỗi BTC.

Tiếp đến là ông lớn Marathon Digital Holdings. Theo hồ sơ gửi lên Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ (SEC), Marathon đã bổ sung thêm 78.000 máy đào Antminer S-19 XP Miners từ nhà sản xuất Trung Quốc Bitmain với tổng chi phí gần 900 triệu USD.

Thậm chí Bitfarms, Marathon và GEM Mining cùng phần lớn những công ty khai thác còn lại đã tuyên bố rằng họ đều mong đợi quy mô của hoạt động đào Bitcoin sẽ phát triển mạnh mẽ trong năm 2022 bằng cách tăng ít nhất gấp đôi số lượng máy móc tại các cơ sở của họ.

Cụ thể, Giám đốc truyền thông doanh nghiệp của Marathon Digital là ông Charlie Schumacher đã chia sẻ công ty đang tiến tới với kế hoạch triển khai 199.000 máy mới vào năm 2023 để đảm bảo cho sự thích ứng với tương lai hệ thống tiền tệ toàn cầu. Trong khi CEO GEM Mining - John Warren tiết lộ họ đã lên chiến dịch mở rộng thêm đến 32.000 máy đào trực tuyến vào cuối năm 2022.

Dấu hiệu thợ đào kiệt sức

Với việc Bitcoin vẫn gặp khó khăn trong quá trình phục hồi và đi ngang xung quanh 40.000 USD trong tháng 3 và tháng 4, thợ đào dường như đã lâm vào tình trạng đuối sức. Do đó, họ ngay lập tức chuyển đổi trạng thái trở thành phe bán sau nhiều tháng ủng hộ phe mua khi nỗ lực bổ sung rất nhiều BTC vào vị thế.

Thống kê về sự thay đổi vị thế tích lũy và bán ra của thợ đào Bitcoin tính đến tháng 03/2022. Nguồn: Glassnode

Rào cản về gánh nặng thiết bị khai thác cũng như chi phí điện năng bắt buộc thợ đào phải bán Bitcoin để trang trải. Vào cuối tháng 03/2022, chỉ số MPI đã lập đỉnh trong một năm qua. Dấu hiệu chứng minh vị thế thợ đào đang thật sự bất ổn, có thể sẵn sàng xả bất cứ lúc nào.

Về cơ bản, MPI là dữ liệu on-chain thể hiện hành vi bán của thợ đào hiện tại như thế nào so với quá khứ. Khi giá trị của chỉ báo này tăng lên, điều đó có nghĩa là những người khai thác đang bán nhiều Bitcoin hơn. Ngược lại giá trị của chỉ số đi xuống có nghĩa các thợ đào sẽ ít hoạt động hơn vì họ đang thực hiện hành vi tích lũy.

Xét theo biểu đồ nguồn dự trữ Bitcoin của thợ đào đã phản ánh đúng thực trạng trên. Tính đến ngày 11/04, số Bitcoin được nắm giữ bởi thợ đào tiếp tục lao dốc không phanh, từ đó gây áp lực giảm giá đến Bitcoin.

Biểu đồ nguồn dự trữ Bitcoin thợ đào đang sở hữu. Nguồn: CryptoQuant

Đối với diễn biến vĩ mô, cũng trong giữa tháng 04/2022, Kazakhstan đã tăng thuế đối với các tổ chức khai thác tiền mã hóa trong nước, dựa trên giá trị thị trường của crypto được khai thác. Các thợ đào hoạt động ở Kazakhstan phải trả một khoản phụ phí cho lượng điện tiêu thụ. Thuế quan được tăng lên với mức phí là 1 tenge Kazakhstan (khoảng 0,0022 USD) cho mỗi kilowatt giờ điện được sử dụng.

Dù vây, đây chỉ là những cản trở mới nhất đến từ Kazakhstan. Bạo loạn và biểu tình đã khiến nhiều công ty khai thác tại quốc gia này liên tục bị gián đoạn bởi đường truyền Internet cũng như thiếu nguồn điện để cung cấp cho hoạt động đào Bitcoin. Tình trạng thiếu điện đã buộc một số công ty phải rời khỏi đất nước và chuyển đến các địa điểm khác như Hoa Kỳ, kéo theo tâm lý sợ hãi bắt đầu bao trùm lên ngành khai thác Bitcoin.

Song, sự kiện trên có thể đe dọa nghiêm trọng đến hoạt động thợ đào vì khả năng cao họ sẽ đối mặt với làn sóng di cư một lần nữa sau sự đổ vỡ tại Trung Quốc trong năm 2021. Cần lưu ý Kazakhstan là quốc gia chiếm thị phần hashrate lớn thứ ba trên thế giới.

Hiệu ứng Domino được hình thành

Sự suy thoái trầm trọng của kinh tế thế giới và một vài biến số bất ngờ xảy ra trên thị trường tiền mã hóa như cú sập đổ Terra đã vô tình kích hoạt làn sóng bán tháo bất chấp từ thợ đào, vốn đã luôn âm ỉ xuyên suốt quý 1 năm 2022. Cổ phiếu của các công ty đào Bitcoin hàng đầu thị trường đều sụt giảm hai chữ số trong tháng 05/2022.

Không những vậy, doanh thu khai thác của thợ đào Bitcoin đã ghi nhận mức tổn thất nặng nề nhất trong năm 2022 vào tháng 5 với chỉ khoảng khoảng 906,2 triệu USD, chủ yếu đến từ phần thưởng khai thác block (890,01 triệu USD) và một phần nhỏ lợi nhuận từ phí giao dịch người dùng (16,18 triệu USD).

Vì mức lợi nhuận tương đối ảm đạm như vừa được đề cập, tín hiệu cho thấy thợ đào Bitcoin đang chuẩn bị kế hoạch bán ồ ạt để bù đắp cho chi phí hoạt động đào dần rõ ràng hơn. Lượng Bitcoin được đẩy lên sàn bởi thợ đào đã đạt mức cao nhất trong bốn tháng qua.

Tham khảo chỉ số chi phí sản xuất Bitcoin từ Charles Edwards - Giám đốc điều hành của nhà quản lý tài sản Capriole, điểm hòa vốn của thợ đào đang ở mức 34.000 USD. Vào thời điểm này, Bitcoin đang giao dịch ở mức 30.000 USD, tức trên thực tế thợ đào đã đối mặt với tình trạng thua lỗ.

Phản ứng của thợ đào đối với thu nhập giảm đã báo hiệu nhiều viễn cảnh tiêu cực, để hiểu rõ hơn, nhà đầu tư có thể quan sát định lượng khả năng sinh lời của thị trường từ quan điểm của thợ đào trên công cụ Puell Multiple - tỷ lệ giữa giá trị sản xuất hàng ngày của Bitcoin (tính theo USD) với đường trung bình động 365 ngày.

Đánh giá toàn bộ lịch sử của Puell Multiple, trong giai đoạn đầu của thị trường giảm giá bắt đầu từ năm 2013-2014, Puell Multiple thường rơi vào phạm vi từ 0,6 đến 1,0, cho thấy thu nhập hiện tại trung bình thấp hơn tới 40% so với năm trước. Sau đó, trong các giai đoạn sau của chu kỳ ngủ đông sau đó, Puell Multiple giảm xuống vùng dưới 0,5.

Đồ thị Puell Multiple tính toán theo tỷ lệ sản xuất Bitcoin hàng ngày (tính theo USD) và giá Bitcoin. Nguồn: Glassnode

Điều này báo hiệu một sự thay đổi rõ rệt trong hành vi của thợ đào, vì số dư của họ đã tích lũy khoảng 12.000 BTC kể từ đầu năm 2022. Tuy nhiên, vì những lý do được nêu rõ trong suốt bài viết, các công ty khai thác đã phân phối đến 10.000 BTC ra thị trường chỉ trong tháng 5 và tháng 6, làm tăng thêm áp lực bán trên mặt bằng chung.

Biến động số dư Bitcoin đang được các thợ đào lưu trữ trong ví. Nguồn: Glassnode

Chỉ số này hiện đang ở mức 0,66, sắp bước vào phạm vi giới hạn. Có tính đến mối tương quan cao giữa chỉ số này và giá cả, sự sụt giảm giá từ -10% trở lên của Bitcoin sẽ cho thấy sự căng thẳng trên diện rộng đối với các dòng thu nhập của thợ đào, khiến cho số dư của thợ đào cũng suy thoái trầm trọng. Chỉ số thay đổi vị thế ròng của họ đã chỉ ra mức giảm tổng thể từ 5.000 đến 8.000 Bitcoin mỗi tháng.

Thống kê về sự thay đổi vị thế tích lũy và bán ra của thợ đào Bitcoin tính đến tháng 06/2022. Nguồn: Glassnode

Phòng tuyến cuối cùng đã vỡ

Ngay khi Bitcoin phá vỡ mức hỗ trợ 20.000 USD, phần lớn thợ đào toàn cầu đã tắt các dàn máy khai thác trên quy mô khổng lồ nhằm giảm thiểu thiệt hại của họ vì tỷ suất lợi nhuận đang chạm đáy.

Hơn nữa giá của Bitcoin chỉ đang di chuyển ngang bằng với chi phí khai thác trung bình của thợ đào, có thể dẫn đến sự sụt giảm theo cấp số nhân trong hashrate khi nhiều trang trại đào lớn khả năng cao sẽ quyết định chuyển sang chế độ “ngủ đông” để tránh thua lỗ. Ngoài việc hàng loạt máy đào bị tắt, hoạt động của các địa chỉ khai thác cá nhân cũng báo hiệu rằng thợ đào đang bán ồ ạt số tài sản nắm giữ của mình để bù đắp một phần thiệt hại do thị trường quá tiêu cực.

Hashrate Bitcoin đề cập đến lượng sức mạnh tính toán dành riêng cho việc tạo ra đồng tiền mới, bảo mật và xác minh các giao dịch trên mạng của BTC. Hashrate cao hơn thường biểu thị rằng có nhiều người khai thác hơn trong không gian đang tìm cách giúp bảo mật mạng, do đó, một số nhà phân tích có xu hướng coi đây là một dấu hiệu tăng giá cho ngành. Và việc chỉ số Hashrate đứng trước suy thoái sẽ là một dấu hiệu nguy hiểm đối với Bitcoin.

Chưa dừng lại ở đó, câu chuyện còn trở nên tệ hại hơn khi ông lớn ngành khai thác Bitfarms đã phủ nhận tuyên bố nắm giữ Bitcoin trước đó của mình, bán Bitcoin nhằm trả nợ các khoản vay đối tác. Giám đốc tài chính Jeff Lucas của Bitfarms còn cho biết công ty sẽ bán tất cả số BTC đào ra hàng ngày, khoảng 14 BTC để tăng cường tính thanh khoản, giảm đòn bẩy và củng cố bảng cân đối kế toán của công ty. Bên cạnh đó, Riot Blockchain cũng vừa tiết lộ công ty đã liên tục bán một nửa số Bitcoin được khai thác mỗi tháng để duy trì chi phí cho bộ máy hoạt động.

Vấn đề đáng lo ngại là tất cả những công ty khai thác này đang chiếm đến 20% hashrate Bitcoin trên thế giới và số lượng BTC họ sở hữu cũng thuộc trong top các doanh nghiệp niêm yết công khai lớn nhất của ngành crypto.

Hậu quả sẽ như thế nào?

Vì thợ đào luôn đóng vai trò là bức tường kiên cố nhất trong không gian blockchain bởi tính chất đóng góp hoạt động bảo vệ cho mạng lưới Bitcoin. Nếu làn sóng bán tháo tiếp tục được đẩy lên cao trào trong những tháng tới, chắc chắc hậu quả mà họ gây ra cho BTC là vô cùng thảm khốc nếu không muốn nói viễn cảnh tồi tệ nhất đối với Bitcoin thường xảy ra khi thợ đào hoảng loạn.

Minh chứng là trong giai đoạn quý 1/2020, khi đại dịch COVID-19 hoành hành, thợ đào đã phải bắt buộc cắt giảm lượng Bitcoin của họ để đối phó với cuộc sống thực tế khó khăn trước dịch bệnh, và Bitcoin nhanh chóng phản ứng dữ dội, lao dốc từ hơn 10.000 USD về 3.000 USD chỉ vỏn vẹn trong 1 tháng.

Tiếp theo đó là cuộc đàn áp thợ đào gay gắt nhất trong lịch sử của Trung Quốc xảy ra vào tháng 05/2021, một lần nữa khiến họ miễn cưỡng bán Bitcoin trước áp lực từ chính phủ và di chuyển hoạt động sang các quốc gia khác. Từ đó Bitcoin đã lao thẳng từ 64.000 USD xuống còn 30.000 USD.

Tổng kết

Sau tất cả dữ liệu vừa được phân tích, đội ngũ BHO Network hy vọng sẽ giúp cho nhà đầu tư có bức tranh tổng quan nhất về tình hình thợ đào Bitcoin hiện nay để có thể thận trọng hơn trong quá trình đầu tư với thị trường tiền mã hóa trong thời gian tới.